International Colloqium in Luxor, 3-5 January 2010

The Supreme Council of Antiquities in Egypt (SCA), in association with the French CNRS (MAFTO/UMR 171), are organizing an international colloquium to be held in Luxor from 3rd to 5th of January 2010. The theme of this colloquium, presided over by Dr. Zahi Hawass (Secretary General of the SCA) and Ms. Catherine Brechignac (President of the CNRS), will be: "The Temples of Millions of Years and Royal Power at Thebes in the New Kingdom: Science and New Technologies applied to Archaeology".

You are cordially invited to submit a proposal for papers related to the proposed theme. Deadline for submission of paper is November 15, 2009.

Papers can be given in English, French, or German.

Contacts: Dr. Gihane Zaki, Director of International Cooperation, SCA: gihanezaki@gmail.com Dr. Christian Leblanc, Director of Research, CNRS: ch.leblanc@link.net

The final program will be available at the end of November 2009. The acts of this international colloquium will be published at the end of 2010.

Cultural memory and religion, Birmingham 5-6 July 2010

The University of Birmingham would like to invite papers from postgraduate students and early career researchers for Day Oneof a colloquium, taking place from the 5th to the 6th of July 2010 on: "Cultural Memory and Religion in the Ancient City". The possibilities offered by Cultural Memory as a methodological tool for reading and understanding modes of behaviour in antiquity have been steadily gaining currency in recent years. The aim of this interdisciplinary colloquium is to bring together scholars and research students working on the texts and material culture of the ancient world in order to exchange ideas and approaches relating to using Cultural Memory to analyse religion in various ancient urban contexts.
The colloquium will be arranged over two days; papers given on the first day will explore new research by postgraduates and early careerists currently working on Cultural Memory in ancient societies. On the second day we will turn our gaze on Rome as a case study for lieux de mémoire with papers given by invited scholars. We warmly welcome papers from postgraduate or early career researchers on any aspect of the theme of cultural memory and religion in the ancient city. We encourage abstracts relating to any area of the ancient Mediterranean from the third millennium BC to Late Antiquity. Potential topics for papers could include but arenot limited to:

-- Religious traditions and the role of memory in their conceptionand performance
-- Architectural conceptions
-- Geographical places of memory
-- Memory and myth
-- Religious commemoration of historical events

It is hoped that a combination of speakers from a variety of disciplinesand at different stages in their work and careers will generate somefascinating and stimulating discussion that will be of use both to individual research projects and to those who are interested in taking more collaborative approaches.
Our keynote speaker is Professor Karl Galinsky (who is leading the Memoria Romana project at RuhrUniversity, Bochum), and provisionally agreed invited speakers include Thomas Kuhlmann, David Larmour, Maureen Carroll and Alain Gowing.
It is anticipated that selected papers will be published as part of a series of Birmingham volumes on Cultural Memory.
Please send abstracts of c.300 words to Phoebe Roy (prr320@bham.ac.uk) and Juliette Harrisson (JGH139@adf.bham.ac.uk) by Friday, 8th January 2010.

Το Λούβρο επιστρέφει στην Αίγυπτο σπαράγματα τοιχογραφιών από τον τάφο του Τετάκυ στις Θήβες

Ο Γάλλος υπουργός Πολιτισμού, Φρεντερίκ Μιτεράν, αποφάσισε να επιστρέψει τα πέντε σπαράγματα τοιχογραφία που διεκδικεί η Αίγυπτος, μετά την ομόφωνη απόφαση της Εθνικής Επιστημονικής Επιτροπής των Συλλογών των Μουσείων της Γαλλίας, δήλωσε ο υπουργός Πολιτισμού στο γαλλικό πρακτορείο ειδήσεων (AFP). Τα πέντε τμήματα της τοιχογραφίας προέρχονται από τον υπ.αρ. 15 Θηβαϊκό τάφο του αξιωματούχου της 18ης Δυναστείας (κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Άμωσι, περ. 1550-1525 π.Χ.), Τετάκυ, στην Dra' Abu el-Naga. Σύμφνωνα με τη Γάλλο υπουργό Πολιτισμού, τα συγκεκριμένα σπαράγματα «αποκτήθηκαν καλή τη πίστη» από το μουσείο του Λούβρου. Από τη δική του πλευρά, ο Zahi Hawass, Γενικός Γραμματέας του Ανώτατου Συμβουλίου Αρχαιοτήτων της Αιγύπτου, κατηγορεί το μουσείο του Λούβρου για παράνομη απόκτηση των αρχαιολογικών αυτών θησαυρών. «Με το να αγοράζουν κλεμμένες αρχαιότητες, ορισμένα μουσεία ενθαρρύνουν την καταστροφή και την κλοπή αιγυπτιακών αρχαιοτήτων», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Ο συγκεκριμένος τάφος πρωτοανακαλύφθηκε το 1908 από τον γνωστό για τις έρευνές του στον τάφο του Τουταγχαμών, Λόρδο Carnarvon, ενώ η πρώτη ανασκαφική μελέτη δημοσιεύτηκε από τον Haward Carter το 1912 (Five Years' Explorations at Thebes: a Record of Work Done 1907-1911, Oxford). O τάφος ανοίχτηκε εκ νέου το 1924 από τον αιγυπτιολόγο Percy Edward Newberry (ο ιδρυτής της Αιγυπτιολογικής έδρας στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ), ενώ μία πλήρης δημοσίευση των τοιχογραφιών του τάφου δημοσιεύεται στο Journal of Egyptian Archaeology το 1925 (βλ. Ν. de Garis Davies, 'The Tomb of Tetaky at Thebes (No. 15)', Journal of Egyptian Archaeology 11, 1/2 [1925], 10-18. Κάντε κλικ εδώ για να κατεβάσετε το άρθρο από το JSTOR). Περαιτέρω αρχαιολογική έρευνα στο τάφο πραγματοποιήθηκε από Daniel Polz κατά τη δεκαετία του 1990.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα γεγονότα της επιστροφής των σπαραγμάτων κάντε κλικ εδώ (Γαλλικό δελτίο τύπου) και εδώ (ρεπορτάζ σχετικά με τη διαδικασία απόκτησης των συγκεκριμένων αρχαιοτήτων).

Πηγές: ΕΕF/SCA/ΔΟΛ/Γαλλικό

Βιβλιογραφία για τον τάφο του Τετάκυ:

Ν. de Garis Davies, 'The Tomb of Tetaky at Thebes (No. 15)', JEA 11, 1/2 (1925), 10-18.

Μ. Eaton-Krauss, 'Four Notes on the Early Eighteenth Dynasty', JEA 84 (1988), 205-10.
F. Kampp, Die thebanische Nekropole. Zum Wandel des Grabgedankens von der XVIII. bis zur XX. Dynastie (= Theben, 13). 2 vols. (Mainz am Rhein, 1996), 194-6, figs. 96-98.
B. Porter and R. Moss, Topographical Bibliography of Ancient Egyptian Hieroglyphic Text, Reliefs, and Paintings. I, 1. The Theban Necropolis: Private Tombs (Oxford, 1960), 26-7.

Ο περίεργος "τίτλος" της μοίρας, ή..."επιστροφή από το Ντουάτ (ΙΙ)"!

Για τους αρχαίους Αιγυπτίους η μοίρα (σάυ), αλλά και ο θάνατος του κάθε ανθρώπου καθοριζόταν από τους θεούς κατά τη στιγμή της γέννησής του και ήταν άμεσα συνυφασμένη με το όνομά του (ρεν). Τα έλλογα όντα, ωστόσο, είχαν την ελευθερία να σκέφτονται και να ενεργούν κατά το δοκούν, στην προσπάθειά τους να επιφέρουν μία ισορροπία μεταξύ της εξωτερικής θεϊκής δύναμης και επιρροής και της ιδίας, εσωτερικής θέασης των σημαινόντων και γεγονότων στο μικρόκοσμό τους. Η επίπλαστη αυτή ισορροπία γινόταν ιδιαίτερη αισθητή στις μικρές ή μεγάλες αντιξόοτητες της ζωής, όταν ο αρχαίος Αιγύπτιος προσπαθούσε να κατανοήσει το λόγο που ορισμένα ατυχή συμβάντα και συμφορές εκδηλώνονταν σε συγκεκριμένους ανθρώπους κάποια συγκεκριμένη στιγμή της ζωής τους, και ταυτόχρονα να ταυτοποιήσει τον υπαίτιο αυτών των συμφορών. Έτσι, στην Ιστορία του Σινούχε—λογοτεχνικό έργο του Μέσου Βασιλείου—ο πρωταγωνιστής προσπαθεί να απαλλάξει τον εαυτό του από οποιαδήποτε ευθύνη για τις εσφαλμένες ενέργειές του, αποδίδοντάς τις σε θεϊκές επιρροές και παραλλείψεις. Από την άλλη μεριά, μεταγενέστερα κείμενα, κυρίως της εποχής των Ραμσηδών—όπως, για παράδειγμα, η αυτοβιογραφία του Σι-μουτ, του επονομαζόμενου Κίκι, από τον τάφο του στις Θήβες (αρ. 409)—προτάσουν την ανθρώπινη βούληση και δράση ως φέρουσες την μεγαλύτερη ευθύνη στις δυσάρεστες καταστάσεις, αφήνοντας παράλληλα ένα παράθυρο ανοικτό για μεταμέλεια: εάν ο άνθρωπος αναλάβει την ευθύνη του και αναγνωρίσει τα λάθη του, η αναγνώριση αυτή λειτουργεί αυτόματα ως καταλύτης θεϊκής προστασίας και ευμάρειας, που επιτρέπει και επιταχύνει την ασφαλή μετάβασή του στην "ευλογημένη από τους θεούς" αρχική κατάσταση...

Όταν στις 6 Ιουλίου έγραφα την "Επιστροφή από το Ντουάτ", υποννοώντας το βαρύ φόρτο εργασίας που δε με άφησε να αναπνεύσω όλο το Μάιο και Ιούνιο, δε μπορούσα να φανταστώ ότι δύο εβδομάδας αργότερα ένα πολύ σοβαρό τροχαίο έμελε να επιβεβαιώσει αυτόν τον τίτλο στη μόνη και αληθινή του διάσταση αυτή τη φορά... Όχι μόνο για μένα, αλλά και για τη Μαρία (η χρυσαλίδα μου θα συνεχίζει να μεταμορφώνεται και να αλλάζει τη ζωή μου...) και τη Βασιλική (Βασούλα, ο πρώτος καφές κάτω από το Λευκό Πύργο τον επόμενο Σεπτέμβριο είναι κερασμένος από εμένα...). Η επάνοδος και το "ταξίδι στο φως" μπορεί να ήταν μία επίπονη και χρονοβόρα διαδικασία, αλλά ολοκληρώθηκε με επιτυχία...με την ανατολή του ήλιου... αφήνοντας στο σκοτάδι και τη λήθη τις όποιες δυσάρεστες αναμήσεις και κυοφορώντας μία καινούργια, ίσως τη μόνη αληθινή, θέαση της ζωής και των ανθρώπων...